1e dag in Warschau

20140829 Warszawa
Rustig aan vanmorgen. Buskaartjes bij de receptie van de camping en 300 meter lopen naar bus 146 op de Wał Miedzeszyński (de weg langs de rivier de Wisła). De Wisła deelt Warschau in 2 helften. De bezienswaardigheden die we vandaag willen gaan bezoeken liggen allemaal in het Westelijke deel van de stad.
De WOII heeft verschrikkelijk huisgehouden in de hele stad. Na de oorlog stond er nog 15% van de huizen overeind. De overlevende inwoners van Warschau (700.000 van de 1,3 miljoen inwoners werden vermoord!) keerden in 1945 terug om hun stad te herbouwen. Het oude stadscentrum werd volledig in oorspronkelijke stijl herbouwd. (nu op Werelderfgoedlijst). Het nieuwe stadscentrum werd herbouwd met vele grijze gebouwen en appartementencomplexen. Het communisme had de macht overgenomen.
Nu, in 2014, zijn er al heel wat jaren van ‘vrijheid’ voor Polen en binnen de EU zijn zij de snelst groeiende economie. Vandaag zullen we de eerste indrukken opdoen van een oude stad die nog steeds leeft met het verschrikkelijke verleden dat hen trof.
We stappen in de bus, waarvan de bestuurder achter glas zit, dus praten, of vragen of hij ons waarschuwen wil bij de plek waar we op de tram moeten overstappen, is er niet bij. We stempelen het kaartje dat omgerekend € 1,10 kost voor 75 minuten reistijd, in een moderne automaat af. Gelukkig hebben we een zitplaats met uitzicht op de grote voorruit zodat we precies zien waar we rijden. 17 haltes moeten we tellen tot het stadion. Bij halte 8 zeggen we al…hoeveelste? 8 of 9? Dat schiet lekker op en het wordt extra opletten op een stadion! Nou, dat kon niet missen haha. Enorm gevaarte naast een groot verkeersplein. We stappen uit en moeten links aan de overkant zijn voor één van de trams die ons naar de Nowy Swiat moet brengen. We zien grote aanplakbiljetten die verkondigen dat er morgen een groot evenement gaat plaatsvinden. De wereldkampioenschappen Volleybal. Polen tegen …? Servië (zal later blijken)
Het is even zoeken hoe we hier moeten oversteken. Bij een zebrapad. Dat is ons vertrouwd maar daar waar de trams hun haltes hebben is geen zebrapad te bekennen. Als we denken: “dan steken we zomaar over” zien we ineens de oplossing: een voetgangerstunnel. En even later rijden we in tram 8 (elke tram gaat de kant van het centrum op vanaf die plek) naar de enorme brug over de Wisła. Zeker 2 km lang is hij. De 2e stop stappen we uit en lopen even later met een plattegrond in de straat die we hebben moeten. Een straat met heel veel cafés en restaurants maar ook de vele bezienswaardige gebouwen en monumenten waarvoor we gekomen zijn
Nu eerst op zoek naar een kop koffie. De ‘wereldwijzer’ (Nederlandse gids) heeft het over café Blikle. Een oud gerenommeerd geval. Daar houden we wel van, al betalen we waarschijnlijk de hoofdprijs voor die koffie met gebak. Schandalig lekker schuimgebak met bosbessen. We zitten aan een piepklein tafeltje op het, aan de straatkant gelegen, terras. Maar natuurlijk wil ik ook even binnen kijken. Misschien is er wel een stoel met het opschrift dat hier Charles de Gaulle of Arthur Rubinstein eens hun koffie dronken! Onder het mom van toiletgebruik loop ik rustig naar achteren in de zaak en zie de deur die naar het toilet moet voeren. Weet ik veel dat er maar 1 toilet is en ik wordt dringend verzocht achteraan aan te sluiten. Verschrikt kijk ik in de rondte. Nog twee wachtenden voor me. Ik ga even zitten tegenover een dame en die spreekt me in het Engels aan. Poolse, op leeftijd, die Engels spreekt. Leuk! Ze vertelt dat ze in Nederland is geweest in haar studententijd. Chemie gestudeerd en bij een uitwisseling in Delft terecht gekomen. Leuk om zo even met een wildvreemd iemand te praten. De file voor het toilet is opgelost en ik mag in het grote, super moderne toilet! Ik neem een foto die ik aan Jos kan laten zien.
Even later lopen we weer buiten, daar is al snel het Staszic Paleis (tegenwoordig de Poolse Academie van Wetenschappen) en wie staat daar natuurlijk op een sokkel voor het paleis? Copernicus! Hij staart voor zich uit alsof hij de koperen planeten en de zon die in het plein voor hem liggen niet ziet maar wel de ruimte waarin hij zo geïnteresseerd was.
Er schuin ertegenover zien we de Heilige Kruiskerk, waarin, in een pilaar links van het schip, zich een urn bevindt met het hart van Frederic Chopin (zo stond het in zijn testament) Tijdens de WOII werd de kerk zwaar beschadigd maar de urn werd veilig bewaard. De, vanbinnen en van buiten, witte kerk met twee identieke torens aan weerzijde is al een fotocessie op zich waard. Ik blijf fotograferen. Het licht is wat hard maar er zijn zoveel mooie, bijzondere hoekjes. Neem bv het beeld van de Paus Johannes Paulus II die uit een nis in de muur lijkt te komen om zijn gelovigen te zegenen. Voor de kerk, Jezus die het kruis draagt met daaronder het opschrift: Sursum Corda (verheft uw harten)!
Rechts de oude universiteit gebouwen met ernaast een enorm standbeeld van Stefan Wyszyński, een Poolse kardinaal en verzetsheld uit de vorige eeuw (1901-1981).
Even verder, het paleis van de Pools President met ervoor een enorm beeld van een van ook alweer een nationale held in Polen: de vorst Poniatowski die deelnam aan de oorlog tegen Napoleon, eind 18e begin 19e eeuw.
De straat is breed en is ruimte genoeg voor alle toeristen uit binnen en buitenland. Als we bij een Kino (ja, bioscoop maar ook café restaurant) de lunch gebruiken zitten we vlak naar een stel jonge mannen. Eentje spreekt ons aan in het Engels en vraagt of hij even de plattegrond mag inzien. Natuurlijk mag hij dat en we wisselen wat gewoonlijke gegevens uit. Waar kom je vandaan? etc. Hij, en zijn vrienden zijn Serviërs. Naar later blijkt (als we terug zijn op de camping) dat Polen morgen tegen Servië spelen moet.
Na de lunch vervolgen we onze weg naar het Stare Miastro. De oude stad ligt in de middagzon mooi te zijn. De huizen in aardetinten en rechts het paleis. Het roze Koningsslot. Op het plein een hele hoge zuil met bovenop Koning Zygmunt III Waza. Deze koning, van Zweedse komaf, maakte van Warschau de nieuwe hoofdstad van Rzeczpospolita (Gemenebest 1569) i.p.v. Kraków. In de gids een hoofdstuk gewijd aan de bloedige geschiedenis met de Zweden. Voordat we naar Polen zouden gaan had ik geen benul dat zélfs de Zweden hier zo verschrikkelijk huisgehouden hebben. Vanaf het begin van de 17e eeuw ging het bergafwaarts met Rzeczpospolita. De adel misbruikte zijn politieke macht en het liberale klimaat leidde tot anarchie. Kozakken begonnen (gesteund door het regime in Moskou) een opstand in het gebied dat tegenwoordig de Oekraïne vormt. Zij realiseerden zich echter veel te laat wat voor soort regime er achter hen stond. De Zweden maakten gebruik van de ontstane janboel en vielen de federatie aan. Ze werden gesteund door de protestantse adel. Ze plunderden Polen en verwoestten vrijwel elk dorp op hun weg en vermoordden bijna 10 miljoen inwoners! Deze periode in de Poolse geschiedenis heet “de zondvloed”.
We dwalen even later door de oude stad. Die dus na de WOII geheel in oude stijl werd herbouwd. Compleet met keien in de straten die zo’n lekker geluid geven als de koetsen met paarden ervoor en toeristen erin door de straatjes rijden. Op het oude plein met het beeld van de zeemeermin die het symbool voor Warschau is, is een historisch museum. Dit omhelst vele oude panden en moet een goed inzicht geven over het leven van voor de 2e WO. Wij lopen door tot de herstelde oude stadsmuur en poort, die er eigenlijk wel heel erg nieuw uitziet. Lopen we in een filmdecor? Dan komen we op het ‘nieuwe’ plein met natuurlijk ook weer een kerk. Elke kerk is totaal verschillende vanbinnen. Op dit plein drinken we een cola en een thee en bestellen een taxi. Ons hoofd zit barstensvol van alle indrukken en we beginnen de vermoeidheid te voelen.
Met 10 minuten is de taxi er. Jos zegt dat hij naar de camping (camping “Wok”) wil, maar dat begrijpt hij niet! Huh? In de stad is maar één camping! En hij weet het niet? Hij spreekt alleen Pools dus dat wordt moeilijk. Adres? Vraagt hij. Maar dat hebben deze sufferds niet meegenomen. Dus dat weten we niet. Onverrichterzake lopen we even later de oude stad weer in. Jammer!
Vol goede moed beginnen we aan de terugweg maar daar zijn ook alweer van die mooie dingen te zien. Gelukkig ook een postkantoor met een brievenbus aan de buitenzijde. Kunnen we eindelijk de kaarten op de bus doen.
Nog een paar kerken, een ijstent en dan zijn we weer op het punt waar de trams rijden. Om half 7 zijn we eindelijk terug op de camping. Heel erg moe, maar reuze voldaan hoeven we alleen nog maar een boterham te maken.