Bialowieza
Door: Anke
Blijf op de hoogte en volg Anke
06 September 2014 | Polen, Białystok
20140905 Białowieża
De zon schijnt alweer maar het is nog maar 8° buiten. Binnen is het 14°, dus wel even de kachel aan. Na 5 minuten begint het alweer behaaglijk te voelen. Het is pas 7.30 maar, doordat we elke avond vroeg in bed liggen is, vooral Jos, meer en meer uitgeslapen rond die tijd. Ik had een onrustige nacht. Haalde allerlei dingen door elkaar. Treblinka bleef maar spoken. Het tv spel ‘overspel’ is ook steeds spannender aan het worden. Gisterenavond zagen we het 4e deel. Circusmuziek in mijn droom en het boek dat ik lees over een hele oude stam en hun gewoontes en gebruiken strooide er ook nog wat kruidige planten overheen. Verwarrend haha, en steeds weer wakker worden!
Als we om half 9 wegrijden, vlak achter de wagens van het (Tsjechische) circus aan, zijn er wat wegwerkers bezig om de staat af te zetten met borden en rood/witte linten. Net op tijd rijden we dus van ons mooie, rustige plekje vandaan.
Het lijkt alsof we even later de mooie weg (62) kunnen vervolgen maar de Garmin navigatie geeft een 10 kilometer kortere route aan via een binnenwegje. Die kiest Jos en dat heeft voor en nadelen. Voordelen: Geen vrachtwagens, een prachtig glooiend landschap waar we van genieten zonder door het verkeer afgeleid te worden. Maar het nadeel is dat ook deze weg weer in slechte staat van onderhoud is. Het ene gat na het andere moeten we ontwijken en daardoor kan (vooral Jos) ook weer niet eens even lekker om zich heen kijken. We trillen en schudden en rammelen. Alles rammelt natuurlijk mee in ons huisje en als we even later een alarm horen afgaan is het even zoeken waar dat vandaan komt. Het blijkt het alarm van het trapje voor de ingangsdeur te zijn, dat spontaan een stukje is gezakt. Die kan dus ook al niet tegen dat gehos. De LPG toevoer is ook al afgesloten door de ‘antibots’ beveiliging. Dat is te resetten als we een stop maken om even bij één van de vele kruisen met Jezus eraan, de langs de weg staan, te kijken. Ik vraag me al dagen af of die kleurige bloemen die er altijd bij staan en hangen nou écht of namaak zijn. En natuurlijk zijn ze NIET écht. En dan nog een vraagje waar ik nog een antwoord op wil. Bij bijna alle kruisen zijn van boven naar beneden kleurige linten gespannen, als een hemeltje van een wieg, of zoals je bij ons ook wel eens meibomen ziet. Maar ook hier is mei allang voorbij dus dit zal wel iets anders te betekenen hebben. Weet iemand het?
We zien een enorm groot bedrijf waar hooirollen buiten liggen in lange rijen en gestapeld. We vragen ons natuurlijk af of de boeren hier hun hooi naar toe transporteren en dat dit bedrijf dus als een tussenpersoon fungeert voor de behoefte van (bv) melkveehouders die zelf niet over voldoende hooi beschikken. Wie weet, komen we er nog eens achter.
We zien steeds meer, de voor deze streek in Polen zo typische houten huizen, verschijnen. Nieuwe en oudere door elkaar geplaatst en af en toe een stenen huis. Hoe dichter bij een dorpje of stadje, hoe meer stenen huizen er weer zijn.
Bielsk Podlaski is ons eerste doel. Hier moet, langs de kant van de doorgaande weg, een prachtige middeleeuwse orthodoxe blauwhouten kerk staan ( nou nou…lekker zin!). Nou, dat kan niet missen, al is hij helemaal ingebouwd tussen een nieuw hotel en bomen die het zicht belemmeren. Vier torentjes op een rij. De laatste is van de losstaande klokkentoren. We proberen de hoofddeur te openen, maar die is op slot. Als er een vrouw aan komt lopen die via een zijdeurtje de kerk in gaat, mogen we mee. Ze heeft een grote zak in haar handen en binnen in de kerk zijn nog meer vrouwen. Ze zijn aan het schoonmaken. Emmer, stofdoek en zwabber in de hand. Eén van de vrouwen gebaard heftig naar ons! Mogen wij er niet in? We blijven schuchter staan. Maar de dame die ons binnenliet zegt dat we gewoon verder mogen lopen. De andere vrouw wijst op haar hoofd. Een hoofddoek! Oh jee, is dat het. Maar de dame met de muts, (de dame die ons binnenliet) is stellig…loop maar gewoon door hoor. En dat doen we dan maar. We staan wat onwennig in een achtkantige ruimte. Ik wil natuurlijk foto’s maken maar dat wordt ons toch écht verboden. Zou dat aan het orthodoxe liggen? Daar weet ik toch te weinig van af. Natuurlijk berg ik mijn kleine vriendje weer op in mijn zak en kijk extra goed rond om alles in mijn hoofd te prenten. Ik zei het al; 8 hoeken, 4 pilaren die de grote toren ondersteunen. Alles is van hout. Blauw, twee kleuren blauw, en bruin. De ramen zijn in 24 ruitjes verdeeld. Er liggen oosterse tapijten op de vloer. De vloer is ongetwijfeld ook van hout maar dat zie je niet doordat de tapijten elk plekje bedekken. Er hangen overal schilderijen van (w.s) belangrijke geestelijken en ook Jezus is rijkelijk vertegenwoordigd. Veel goud ook en twee enorme kroonluchters in het midden. Tussen de vier pilaren is het leeg. Er staan geen stoelen of banken, net als in een moskee. Wel zien we wat krukjes rond de pilaren staan. Allemaal hebben ze een andere vorm en kleur. Misschien eigendom van mensen die écht niet meer op de grond kunnen zitten? Op verschillende plekken staan her en der verspreid lessenaars met wit kanten kleedjes erop. Soms ligt er een boek op en soms staat er een kaars. We voelen ons erg bekeken en blijven niet al te lang. Heel vriendelijk worden we naar de deur begeleid.
De zon schijnt en we zoeken een kop koffie en een toilet. Dat vinden we vrij snel en de goedlachse Poolse brengt ons twee heerlijke koppen koffie (nee, cappuccino heeft ze niet) voor nog geen euro per kopje zijn we even onder de pannen, eh….. onder de parasol!
Nog even een écht Poolse supermarktje bezoeken en nog wat extra verse spullen instaan. We bedenken dat er in het park oerbos waar we heengaan geen supermarktjes zullen zijn. Dit is Sklep (winkel) no 51. Is dat een overblijfsel uit het communistische tijdperk? Campings hebben hier ook al een nummer máár ook een naam.
We rijden nu in één rechte weg (de 689) naar het meest oostelijke puntje van deze vakantie. Het Białowieża NP (en camping). De weg is erg smal maar het asfalt is in prima staat. We mogen hier 80 km p.u. rijden maar dat redden we meestal niet. In Nederland zou dit een 60km p.u weg zijn.
Het bos om ons heen wordt steeds dichter en dichter. We zien omgehakte bomen die duidelijk met zorg omgelegd zijn om niet in een onbewaakt ogenblik over te weg te vallen. Het beleid in dit ruim 32.500 ha grote gebied is NIETS DOEN! Net als Staatsbosbeheer in Nederland ook al jarenlang de natuur zijn gang laat gaan, is in dit gebied (Polens 1e NP) ook een beleid van: laat de natuur zijn gang maar gaan. Het is, samen met het naast gelegen Wit-Russische NP op de Unesco Werelderfgoedlijst geplaatst.
Duizenden jaren geleden waren grote delen van Europa overdekt met oerbos. Dit stuk in het oosten van Polen is het enige overgebleven stuk oerbos en verkeert nog in de oorspronkelijke staat. Bewijzen hiervoor vormen het hoge aantal mossoorten (3000) en het ongekend hoge aantal insecten (8500). Dit unieke natuurgebied bestaat uit verschillende delen en het “strikte reservaat” mag men alleen onder begeleiding van een gids betreden. Hier zijn recentelijk 500 bizons geteld. Maar niet alleen bizons leven hier nog in het wild, ook wolven, lynxen, elanden, tarpan paardjes, hertensoorten en bevers.
Voordat we naar de camping in Białowieża gaan bezoeken we eerst een soort dierentuintje waar we de hier in het wild levende dieren kunnen zien in gevangenschap. De toegang is maar €1,20 pp en voor het parkeren betalen we ruim € 2, - . Veel is er niet te zien in de, met degelijke hekken omrandde hokken en de informatie is ook summier. Wolven en lynxen zijn zeker ook op vakantie en bevers hebben ook aan de kuierlatten getrokken. Als eerste zien we een wilde kat die het typische gedrag vertoont van een dier in een kooi. Hij/zij loopt steeds hetzelfde stukje langs het hek heen en weer. Een soort dwangneurose, daar lijkt het op. Ook een jonge eland heeft het duidelijk niet naar de zin. Er wordt steeds een klaaglijk piepen geuit als hij in de buurt van het hek komt en loopt ook steeds hetzelfde stukje, helemaal in z’n/haar eentje. Bizons liggen wèl met meerderen te luieren in de zon. Een zwijnen familie, waarvan de jongen nèt hun grappige wit/zwarte strepen kwijt zijn zitten lekker te wroeten in de grond en lijken zich niet druk te maken om waar ze leven. Een kleine groep tarpanpaardjes loopt rond in een soort bak met een ruif in het midden en een paar hertensoorten (die wij in Nederland ook hebben) lopen lekker te knabbelen op het gras alsof ze in de hertenboerderij om de hoek lopen. Dan hoor ik hameren. Even luisteren …stttt ja hoor een grote bontje specht. Nu nog even zoeken maar dat kan niet missen er is maar één boom die dood in het midden van een ander groepje berken staat en daar ontdekken we de timmerman met zijn grappige rode kopje. Het moet hier, in het NP vooral in het voorjaar een lust voor vogelaars zijn (staat ergens geschreven).
Als we al om 13.00 uur op de simpele maar mooi gelegen camping arriveren en de dame van de receptie ons in het Duits aanspreekt, ons vrij laat in de beslissing waar we willen gaan staan, besluiten we hier te blijven. Helaas heeft ze geen internet dus ook geen Wi-Fi.
Ik ga, na de lunch aan mijn verslag beginnen en Jos gaat op zoek (met het vouwfietsje) naar een 9 volt batterij voor z’n voltmeter (was er weer een probleempje dan? Ja, met de watermeter en dat probleem is nog niet opgelost. Hij komt terug met batterij en een gedetailleerde kaart van het gebied én met een Wi-Fi hotspot. Huh? Waarom heb ik die dan niet zien verschijnen op de telefoon. Ach Jos ‘tovert’ wat met zijn Wi-Fi versterker. Hij zag dat het naastgelegen hotel een reclame had voor een hotspot. En even later zitten we te genieten van het ‘weer verbonden zijn’ met de wereld in Nederland. Ieder op ons eigen manier.
De zon schijnt alweer maar het is nog maar 8° buiten. Binnen is het 14°, dus wel even de kachel aan. Na 5 minuten begint het alweer behaaglijk te voelen. Het is pas 7.30 maar, doordat we elke avond vroeg in bed liggen is, vooral Jos, meer en meer uitgeslapen rond die tijd. Ik had een onrustige nacht. Haalde allerlei dingen door elkaar. Treblinka bleef maar spoken. Het tv spel ‘overspel’ is ook steeds spannender aan het worden. Gisterenavond zagen we het 4e deel. Circusmuziek in mijn droom en het boek dat ik lees over een hele oude stam en hun gewoontes en gebruiken strooide er ook nog wat kruidige planten overheen. Verwarrend haha, en steeds weer wakker worden!
Als we om half 9 wegrijden, vlak achter de wagens van het (Tsjechische) circus aan, zijn er wat wegwerkers bezig om de staat af te zetten met borden en rood/witte linten. Net op tijd rijden we dus van ons mooie, rustige plekje vandaan.
Het lijkt alsof we even later de mooie weg (62) kunnen vervolgen maar de Garmin navigatie geeft een 10 kilometer kortere route aan via een binnenwegje. Die kiest Jos en dat heeft voor en nadelen. Voordelen: Geen vrachtwagens, een prachtig glooiend landschap waar we van genieten zonder door het verkeer afgeleid te worden. Maar het nadeel is dat ook deze weg weer in slechte staat van onderhoud is. Het ene gat na het andere moeten we ontwijken en daardoor kan (vooral Jos) ook weer niet eens even lekker om zich heen kijken. We trillen en schudden en rammelen. Alles rammelt natuurlijk mee in ons huisje en als we even later een alarm horen afgaan is het even zoeken waar dat vandaan komt. Het blijkt het alarm van het trapje voor de ingangsdeur te zijn, dat spontaan een stukje is gezakt. Die kan dus ook al niet tegen dat gehos. De LPG toevoer is ook al afgesloten door de ‘antibots’ beveiliging. Dat is te resetten als we een stop maken om even bij één van de vele kruisen met Jezus eraan, de langs de weg staan, te kijken. Ik vraag me al dagen af of die kleurige bloemen die er altijd bij staan en hangen nou écht of namaak zijn. En natuurlijk zijn ze NIET écht. En dan nog een vraagje waar ik nog een antwoord op wil. Bij bijna alle kruisen zijn van boven naar beneden kleurige linten gespannen, als een hemeltje van een wieg, of zoals je bij ons ook wel eens meibomen ziet. Maar ook hier is mei allang voorbij dus dit zal wel iets anders te betekenen hebben. Weet iemand het?
We zien een enorm groot bedrijf waar hooirollen buiten liggen in lange rijen en gestapeld. We vragen ons natuurlijk af of de boeren hier hun hooi naar toe transporteren en dat dit bedrijf dus als een tussenpersoon fungeert voor de behoefte van (bv) melkveehouders die zelf niet over voldoende hooi beschikken. Wie weet, komen we er nog eens achter.
We zien steeds meer, de voor deze streek in Polen zo typische houten huizen, verschijnen. Nieuwe en oudere door elkaar geplaatst en af en toe een stenen huis. Hoe dichter bij een dorpje of stadje, hoe meer stenen huizen er weer zijn.
Bielsk Podlaski is ons eerste doel. Hier moet, langs de kant van de doorgaande weg, een prachtige middeleeuwse orthodoxe blauwhouten kerk staan ( nou nou…lekker zin!). Nou, dat kan niet missen, al is hij helemaal ingebouwd tussen een nieuw hotel en bomen die het zicht belemmeren. Vier torentjes op een rij. De laatste is van de losstaande klokkentoren. We proberen de hoofddeur te openen, maar die is op slot. Als er een vrouw aan komt lopen die via een zijdeurtje de kerk in gaat, mogen we mee. Ze heeft een grote zak in haar handen en binnen in de kerk zijn nog meer vrouwen. Ze zijn aan het schoonmaken. Emmer, stofdoek en zwabber in de hand. Eén van de vrouwen gebaard heftig naar ons! Mogen wij er niet in? We blijven schuchter staan. Maar de dame die ons binnenliet zegt dat we gewoon verder mogen lopen. De andere vrouw wijst op haar hoofd. Een hoofddoek! Oh jee, is dat het. Maar de dame met de muts, (de dame die ons binnenliet) is stellig…loop maar gewoon door hoor. En dat doen we dan maar. We staan wat onwennig in een achtkantige ruimte. Ik wil natuurlijk foto’s maken maar dat wordt ons toch écht verboden. Zou dat aan het orthodoxe liggen? Daar weet ik toch te weinig van af. Natuurlijk berg ik mijn kleine vriendje weer op in mijn zak en kijk extra goed rond om alles in mijn hoofd te prenten. Ik zei het al; 8 hoeken, 4 pilaren die de grote toren ondersteunen. Alles is van hout. Blauw, twee kleuren blauw, en bruin. De ramen zijn in 24 ruitjes verdeeld. Er liggen oosterse tapijten op de vloer. De vloer is ongetwijfeld ook van hout maar dat zie je niet doordat de tapijten elk plekje bedekken. Er hangen overal schilderijen van (w.s) belangrijke geestelijken en ook Jezus is rijkelijk vertegenwoordigd. Veel goud ook en twee enorme kroonluchters in het midden. Tussen de vier pilaren is het leeg. Er staan geen stoelen of banken, net als in een moskee. Wel zien we wat krukjes rond de pilaren staan. Allemaal hebben ze een andere vorm en kleur. Misschien eigendom van mensen die écht niet meer op de grond kunnen zitten? Op verschillende plekken staan her en der verspreid lessenaars met wit kanten kleedjes erop. Soms ligt er een boek op en soms staat er een kaars. We voelen ons erg bekeken en blijven niet al te lang. Heel vriendelijk worden we naar de deur begeleid.
De zon schijnt en we zoeken een kop koffie en een toilet. Dat vinden we vrij snel en de goedlachse Poolse brengt ons twee heerlijke koppen koffie (nee, cappuccino heeft ze niet) voor nog geen euro per kopje zijn we even onder de pannen, eh….. onder de parasol!
Nog even een écht Poolse supermarktje bezoeken en nog wat extra verse spullen instaan. We bedenken dat er in het park oerbos waar we heengaan geen supermarktjes zullen zijn. Dit is Sklep (winkel) no 51. Is dat een overblijfsel uit het communistische tijdperk? Campings hebben hier ook al een nummer máár ook een naam.
We rijden nu in één rechte weg (de 689) naar het meest oostelijke puntje van deze vakantie. Het Białowieża NP (en camping). De weg is erg smal maar het asfalt is in prima staat. We mogen hier 80 km p.u. rijden maar dat redden we meestal niet. In Nederland zou dit een 60km p.u weg zijn.
Het bos om ons heen wordt steeds dichter en dichter. We zien omgehakte bomen die duidelijk met zorg omgelegd zijn om niet in een onbewaakt ogenblik over te weg te vallen. Het beleid in dit ruim 32.500 ha grote gebied is NIETS DOEN! Net als Staatsbosbeheer in Nederland ook al jarenlang de natuur zijn gang laat gaan, is in dit gebied (Polens 1e NP) ook een beleid van: laat de natuur zijn gang maar gaan. Het is, samen met het naast gelegen Wit-Russische NP op de Unesco Werelderfgoedlijst geplaatst.
Duizenden jaren geleden waren grote delen van Europa overdekt met oerbos. Dit stuk in het oosten van Polen is het enige overgebleven stuk oerbos en verkeert nog in de oorspronkelijke staat. Bewijzen hiervoor vormen het hoge aantal mossoorten (3000) en het ongekend hoge aantal insecten (8500). Dit unieke natuurgebied bestaat uit verschillende delen en het “strikte reservaat” mag men alleen onder begeleiding van een gids betreden. Hier zijn recentelijk 500 bizons geteld. Maar niet alleen bizons leven hier nog in het wild, ook wolven, lynxen, elanden, tarpan paardjes, hertensoorten en bevers.
Voordat we naar de camping in Białowieża gaan bezoeken we eerst een soort dierentuintje waar we de hier in het wild levende dieren kunnen zien in gevangenschap. De toegang is maar €1,20 pp en voor het parkeren betalen we ruim € 2, - . Veel is er niet te zien in de, met degelijke hekken omrandde hokken en de informatie is ook summier. Wolven en lynxen zijn zeker ook op vakantie en bevers hebben ook aan de kuierlatten getrokken. Als eerste zien we een wilde kat die het typische gedrag vertoont van een dier in een kooi. Hij/zij loopt steeds hetzelfde stukje langs het hek heen en weer. Een soort dwangneurose, daar lijkt het op. Ook een jonge eland heeft het duidelijk niet naar de zin. Er wordt steeds een klaaglijk piepen geuit als hij in de buurt van het hek komt en loopt ook steeds hetzelfde stukje, helemaal in z’n/haar eentje. Bizons liggen wèl met meerderen te luieren in de zon. Een zwijnen familie, waarvan de jongen nèt hun grappige wit/zwarte strepen kwijt zijn zitten lekker te wroeten in de grond en lijken zich niet druk te maken om waar ze leven. Een kleine groep tarpanpaardjes loopt rond in een soort bak met een ruif in het midden en een paar hertensoorten (die wij in Nederland ook hebben) lopen lekker te knabbelen op het gras alsof ze in de hertenboerderij om de hoek lopen. Dan hoor ik hameren. Even luisteren …stttt ja hoor een grote bontje specht. Nu nog even zoeken maar dat kan niet missen er is maar één boom die dood in het midden van een ander groepje berken staat en daar ontdekken we de timmerman met zijn grappige rode kopje. Het moet hier, in het NP vooral in het voorjaar een lust voor vogelaars zijn (staat ergens geschreven).
Als we al om 13.00 uur op de simpele maar mooi gelegen camping arriveren en de dame van de receptie ons in het Duits aanspreekt, ons vrij laat in de beslissing waar we willen gaan staan, besluiten we hier te blijven. Helaas heeft ze geen internet dus ook geen Wi-Fi.
Ik ga, na de lunch aan mijn verslag beginnen en Jos gaat op zoek (met het vouwfietsje) naar een 9 volt batterij voor z’n voltmeter (was er weer een probleempje dan? Ja, met de watermeter en dat probleem is nog niet opgelost. Hij komt terug met batterij en een gedetailleerde kaart van het gebied én met een Wi-Fi hotspot. Huh? Waarom heb ik die dan niet zien verschijnen op de telefoon. Ach Jos ‘tovert’ wat met zijn Wi-Fi versterker. Hij zag dat het naastgelegen hotel een reclame had voor een hotspot. En even later zitten we te genieten van het ‘weer verbonden zijn’ met de wereld in Nederland. Ieder op ons eigen manier.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
